Procedury reagowania w przypadku cyberprzemocy w tym przemocy psychicznej

I. Profilaktyka – zapobieganie zjawisku cyberprzemocy w tym psychicznej

1. Przeprowadzenie rozmów i spotkań z całą społecznością szkolną (uczniami, nauczycielami i rodzicami oraz innymi pracownikami szkoły) na temat zasad korzystania i zagrożeń płynących z użytkowania różnorodnych technologii informacyjnych i komunikacyjnych.

2. Podejmowanie reakcji i działań w wypadku każdorazowego ujawnienia lub podejrzenia Cyberprzemocy w tym psychicznej.

3. Zainstalowanie i aktualizowanie oprogramowań zabezpieczających przed dostępem do treści w Internecie, które mogą stanowić zagrożenie dla prawidłowego rozwoju psychicznego uczniów.

4. Przypominanie o statutowym zakazie rejestracji obrazu lub dźwięku bez zgody osób, których dotyczy.

5. Udzielanie wsparcia uczniom i rodzicom poprzez zamieszczenie i aktualizowanie na stronie internetowej szkoły informacji o serwisach internetowych i organizacjach pozarządowych zajmujących się tematyką cyberzagrożeń.

6. Przestrzeganie poniższych procedur reagowania na cyberprzemoc dotyczących zachowań i działań wobec: ofiary, sprawcy, świadka.

II. Reagowanie na cyberprzemoc

1. Ustalenie okoliczności zdarzenia Zgłaszanie wypadków cyberprzemocy odbywa się według następującej zasady: - uczeń, ofiara lub świadek cyberprzemocy informuje wychowawcę klasy lub w wypadku jego nieobecności pedagoga szkolnego lub dyrektora szkoły o wystąpieniu takiego zjawiska przemocy w tym psychicznej, - pedagog szkolny i dyrektor szkoły powinni dokonać analizy szkodliwości zdarzenia i zaplanować dalsze postępowanie, - do szkoły należy ustalenie okoliczności zdarzenia i ewentualnych świadków, przeprowadzenie rozmów z ofiarą, świadkami i sprawcami incydentu. Nie wolno konfrontować sprawcy z ofiarą!

2. Zabezpieczenie dowodów Wszystkie dowody powinny być zarejestrowane, zapisane. Trzeba zanotować, kiedy je otrzymano, ich treść, adres mail, numer telefonu, adres strony internetowej, na której pojawiły się szkodliwe treści.

a) telefon komórkowy - nie wolno kasować wiadomości, trzeba zapisywać zarówno wiadomości tekstowe jak też zdjęcia, nagrania z dyktafonu czy filmy,

b) komunikatory - w niektórych serwisach jest możliwość zapisywania rozmów w tzw. archiwach. Jeżeli nie ma takiej możliwości, można rozmowę skopiować do edytora tekstowego i wydrukować,

c) strona www - można zapisać widok strony przez naciśnięcie klawisza CTRL i Printreen, a następnie wykonać operację Wklej w dokumencie Word lub Paint,

d) e-mail - trzeba zapisać wiadomość i to nie tylko treść, ale całą wiadomość, ponieważ może to pomóc w ustaleniu pochodzenia wiadomości.

3. Działania wobec sprawcy cyberprzemocy w tym psychicznej W przypadku, gdy sprawca cyberprzemocy jest uczniem szkoły, dyrektor wspólnie z pedagogiem szkolnym powinien podjąć dalsze działania:

a) przeprowadzenie rozmowy z uczniem - sprawcą , - celem rozmowy powinno być ustalenie okoliczności zdarzenia, wspólne zastanowienie się nad jego przyczynami i próbowanie rozwiązania sytuacji konfliktowej, - sprawca powinien dostać jasny i zdecydowany komunikat o tym, że szkoła nie akceptuje żadnych form przemocy, - należy z uczniem omówić skutki jego postępowania i poinformować o konsekwencjach, jakie zostaną wobec niego zastosowane, - sprawca powinien zostać zobowiązany do usunięcia szkodliwych materiałów z sieci, - ważne jest znalezienie sposobów zadośćuczynienia wobec ofiary cyberprzemocy, - jeżeli jest kilku sprawców, rozmawiać z każdym osobno, - nie konfrontować sprawcy z ofiarą.

b) powiadomienie rodziców sprawcy i omówienie z nimi zachowania ucznia: - rodzice sprawcy powinni być powiadomieni o zdarzeniu, zapoznani z dowodami i decyzją w sprawie dalszego postępowania oraz podjętych przez szkołę środkach dyscyplinarnych wobec ucznia, - należy pozyskać rodziców do współpracy i ustalić jej zasady, c) objęcie sprawcy pomocą psychologiczno- pedagogiczną - praca z uczniem powinna zmierzać w kierunku zmiany postawy i zrozumieniu skali problemu, - udzielana uczniowi pomoc powinna być w ścisłej współpracy z rodzicami/prawnymi opiekunami - w szczególnym przypadku może być konieczność skierowania na dalsze badania specjalistyczne i terapię.

4. Środki dyscyplinarne wobec sprawcy

a) powinno się stosować standardowe procedury wynikające z Regulaminu Ucznia i Słuchacza oraz Statutu Szkoły, wobec sprawców przemocy w tym psychicznej,

b) celem sankcji powinno być zatrzymanie przemocy, zapewnienie poczucia bezpieczeństwa poszkodowanemu, wzbudzenie w sprawcy refleksji na temat swojego zachowania, pokazanie całej społeczności szkolnej, że cyberprzemoc nie jest tolerowana,

c) podejmując decyzję o karze należy brać pod uwagę: - rozmiar i rangę czynu, - czas trwania prześladowania, nękania psychicznego - świadomość popełnionego czynu, - skutki wynikające z popełnionego czynu

5. Działania wobec ofiary cyberprzemocy a) wsparcie psychiczne osoby dorosłej, udzielone uczniowi b) obserwacja zachowania ucznia c) udzielanie porad w zachowaniu poczucia bezpieczeństwa: nie utrzymywać kontaktów ze sprawcą, nie kasować dowodów tj. e-maili, SMS -ów, MMS -ów, zdjęć, filmów. Ważna jest też zmiana danych kontaktowych np. na komunikatorze, zmiana adresu e-mail, a nawet w szczególnie trudnych sytuacjach numeru telefonu(oczywiście robią to rodzice).

6. Ochrona świadków, którzy zgłaszają zdarzenie Świadkowie powinni być objęci profesjonalną ochroną, a wszystkie działania powinny być tak prowadzone, aby zapewniały bezpieczeństwo nie tylko ofierze, ale i świadkom cyberprzemocy.

Ważne jest, by w wyniku interwencji nie narażać świadka na groźby i zdarzenia ze strony sprawcy. Całe postępowanie powinno być prowadzone w sposób bardzo dyskretny i poufny. Niedopuszczalne jest konfrontowanie świadka ze sprawcą.

7. Notatka służbowa Wychowawca i pedagog szkolny zobowiązany jest do sporządzenia notatki służbowej z rozmów ze sprawca, poszkodowanym, ich rodzicami oraz świadkami zdarzenia. Jeżeli rozmowa była np. w obecności innego nauczyciela powinien on również ją podpisać. Jeżeli zabezpieczono jakieś dowody, powinny być załączone do dokumentacji.

8. Zawiadomienie sądu rodzinnego i policji W wypadku bardzo drastycznych aktów agresji z naruszeniem prawa, dyrektor szkoły zgłasza ten fakt policji, która prowadzi dalsze działania. W sytuacjach, gdy uczeń, bądź rodzice odmawiają współpracy, szkoła powinna powiadomić Policję d/s przestępczości w celu ustalenia faktów i dalszych działań. W przypadku wielokrotnego powtarzania się zjawiska, można zgłosić sprawę do Sądu Rodzinnego o zbadanie sytuacji rodzinnej ucznia i ewentualną pomoc rodzinie.